De Wet arbeid en zorg, beter bekend als de WAZO, heeft in de loop der jaren een behoorlijke verandering ondergaan. In dit artikel duiken we in de geschiedenis en totstandkoming van de WAZO regeling, de bestaande regeling en maken we een doorkijkje richting de toekomst.

Invoering zwangerschapsverlof in Nederland

Vóór de invoering van de WAZO – regeling in 2001 waren er in Nederland verschillende regelingen die betrekking hadden op verlof bij zwangerschap, bevalling, adoptie en zorgtaken. Deze regelingen waren echter versnipperd en boden niet altijd de gewenste bescherming en flexibiliteit voor werknemers.

In 1913 nam het Nederlandse parlement de Ziektewet aan waarin voor het eerst betaald zwangerschapsverlof voor werkende vrouwen was opgenomen. Door veel onenigheid over de uitvoering en de kosten duurde het nog tot 1930 voordat de Ziektewet van kracht werd. Onderdeel van de Ziektewet was het recht op zwangerschapsverlof. Zwangere werkneemsters kregen daarmee recht op een zwangerschaps- en bevallingsuitkering van twaalf weken (6 weken vóór de bevalling en 6 weken ná de bevalling).

De invoering van het recht op zwangerschapsverlof is mede te danken aan de inzet van verschillende vrouwenorganisaties en vrouwenrechtenactivisten. Zij streden voor betere arbeidsomstandigheden en meer bescherming van werkende vrouwen, die destijds vaak werden blootgesteld aan zware arbeid en risico’s voor hun gezondheid en die van hun ongeboren kind. Nederland was met invoering van het zwangerschapsverlof voorloper in Europa.

Sinds de invoering van het zwangerschapsverlof in Nederland is deze meerdere malen gewijzigd en uitgebreid om werk en zorgtaken beter te kunnen combineren.

Invoering WAZO regeling

De WAZO werd in 2001 door de toenmalige paarse coalitie onder leiding van premier Kok ingevoerd. Met de WAZO werd beoogd om de versnipperde regelingen te ondervangen in één samenhangende regeling die beter aansloot bij de behoeften van werknemers en werkgevers op het gebied van arbeid en zorg. In de WAZO is onder andere het adoptieverlof en het recht op minimaal 16 weken zwangerschaps- en bevallingsverlof opgenomen.

Bestaande WAZO regeling

Met de komst van de Wet Invoering Extra Geboorteverlof (WIEG), de Wet Betaald Ouderschapsverlof (WBO) en de regeling Zelfstandig en Zwanger (ZEZ) is de WAZO in de afgelopen jaren gemoderniseerd en inclusiever geworden.

Door de jaren heen zijn de regelingen rondom zwangerschap in Nederland enorm uitgebreid en zijn ook gestimuleerd door zowel de overheid als het bedrijfsleven.

Sinds de invoer van de Wet Invoering Extra Geboorteverlof (WIEG) zijn de uitgaven en de hoeveelheid aanvragen met betrekking tot de WAZO uitkeringen flink toegenomen. In de WIEG wordt de partner voor het eerst meegenomen, wat zorgt voor een betere verdeling van de zorgtaken. De WIEG faciliteert namelijk voornamelijk in de mogelijkheden tot participatie van de partner in de opvoeding.

WAZO in de toekomst

Waar Nederland in 1930 nog een voorloper was op het gebied van zwangerschapsverlof gaan er vandaag de dag steeds meer geluiden op dat Nederland wat achterblijft. Zo wordt bijvoorbeeld gepleit voor een uitbreiding van het betaalde ouderschapsverlof, om ouders meer mogelijkheden te bieden om werk en zorgtaken te combineren. Ook wordt gepleit voor betere regelingen voor flexibel ouderschapsverlof en een betere verdeling van zorgtaken.

Een aantal werkgevers probeert het goede voorbeeld te geven door eigen beleid te ontwikkelen rondom het zwangerschapsverlof. Netflix is één van de werkgevers met een vooruitstrevend beleid omtrent ouderschapsverlof.
Medewerkers van Netflix kunnen vanaf 2015 onbeperkt ouderschapsverlof opnemen in het eerste levensjaar van hun kind.

Het ligt in lijn der verwachting dat de overheid het zwangerschapsverlof blijft afstemmen en aanpassen op de wensen vanuit de samenleving. Het is een positieve ontwikkeling dat het bedrijfsleven laat zien op welke manier zij innovatief en duurzaam om kunnen gaan met de werkende ouders en zo door leading by example te inspireren voor algemene regelgeving.

Tijdelijke vervanging nodig?

Gaat er een salarisadministrateur met zwangerschapsverlof? Onze interim salarisadministrateurs beschikken over de juiste kennis en ervaring om jouw organisatie voor bepaalde tijd te ondersteunen. Wil je meer informatie over onze dienstverlening? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.